چرا سلفون به ظرف پلاستیکی می چسبد؟

آیا تابحال این سوال برایتان پیش آمده که چرا سلفون به ظرف پلاستیکی می چسبد ؟

یکی از محبوب ترین لوازم بسته بندی مواد غذایی سلفون ها هستند. سلفون ها انواع مختلفی دارند مثل سلفون استرچ، سلفون متالایز، سلفون صدفی و … سلفون استرچ یکی از سلفون هایی پرطرفداری است که از آن برای بسته بندی مواد غذایی استفاده می شود. ظاهری شفاف دارد و از خاصیت چسبندگی و کشسانی بالایی برخوردار است. زمانی که  این سلفون ها را روی ظرف پلاستیکی می کشید به ظرف پلاستیکی می چسبد اما دلیل این چسبندگی جیست؟ در این مقاله می خواهیم این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. اگر می خواهید بدانید چرا سلفون به ظرف پلاستیکی می چسبد پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

سلفون چیست ؟

سلفون به نوعی کاور پلاستیکی گفته می شود که بر پایه پروپیلن ساخته شده و ظاهری شفاف و شیشه ای دارد. chellaphone از زمان اختراع خود در سال 1900 تاکنون زندگی را برایمان آسان تر ساخته اند. در اوایل دهه 1900 دکتر ژاک براندنبرگر که یک مهندس نساجی سوئیسی بود به فکر ساخت لایه ای پلاستیکی افتاد که بتواند از استفاده از آن مانع از لک شدن لباس ها شود. بدین ترتیب اولین سلفون اختراع شد.  امروزه سلفون ها به یکی از ضروری ترین ملزومات هر آشپزخانه تبدیل شده اند. از گذشته تاکنون از سلفون ها برای بسته بندی کالاهای مختلفی استفاده میشود. تصور ذهنی بسیاری از افراد از سلفون کاوری بسیار نازک، کشسان و چسبناک است که از آن برای بسته بندی و پوشاندن مواد غذایی استفاده می شود اما خوب است بدانید که سلفون تنها به این مدل خلاصه نمی شود و انواع و اقسام مختلفی دارد.

امروزه سلفون ها از تنوع بالایی برخوردارند و به طور کلی در سه دسته سلفون متالایز، سلفون صدفی و سلفون شفاف دسته بندی میگردند. هر کدام از انها کاربرد خاص خودشان را دارند و بر اساس کاربردشان می توانند ضخامت و ظاهر متفاوتی نسبت به یکدیگر داشته باشند. به عنوان مثال، از سلفون های شفاف برای بسته بندی ماده غذایی مثل خرما که با تابش نور خورشید فاسد نمی شود استفاده می شود. در عوض، برای بسته بندی محصولاتی که با تابش نور خوشید فاسد می شوند از سلفون دیگری بنام سلفون متالایز استفاده می کنند. موادی مثل بستنی که باید در محیط منجمد نگهداری شوند نیز با سلفون صدفی پوشانده می شوند.

چرا سلفون به ظرف پلاستیکی می چسبد ؟

کاملا واضح است که سلفون به دو دلیل به ظرف پلاستیکی می چسبد :

داشتن خاصیت کشسانی ( الاستیک ) و قدرت چسبندگی بالا

خاصیت چسبندگی و کشسانی سلفون ها باعث می شود براحتی بتوان آنها را دور محصولات پیچید و مانع از تماس هر نوع آلودگی، گرد و غبار و .. با محصول شد. علاوه بر این سلفون ها زیبایی محصولات را چند برابر می سازند و باعث افزایش میزان فروش محصولات می شوند.

پوشاندن مواد غذایی با سلفون باعث می شود تا طراوت و تازگی خود را برای مدت زمان بیشتری حفظ کند. همچنین زمانی که قصد اسباب کشی یا ارسال محصول به مکان دیگری را دارید پوشاندن محصول با سلفون باعث می شود تا در اثر حمل و نقل آسیب نبیند یا به میکروب آلوده نشود. بیایید ببینیم از نظر شیمیایی چه چیزی باعث کشسانی و چسبندگی یک سلفون می شود.

دلیل کشسانی سلفون

به طور کلی هر چه یک سلفون نازک تر باشد خاصیت چسبندگی و کشسانی آن هم بیشتر است. برخورداری از خاصیت چسبندگی باعث می شود که بتوان از سلفون براحتی و بدون هیچ زحمتی بر روی محصولات و مواد غذایی پیچید تا سطوح آنها را کاملا بپوشاند. از طرف دیگر، هرچه سلفون ضخامت کمتری داشته باشد و نازک تر باشد میزان مواد شیمیایی و مشتقات نفتی بکار رفته در آن نیز کمتر است که در نتیجه باعث می شود تا مضرات استفاده از سلفون نیز کمتر باشد. پس بی دلیل نیست که امروزه شاهد استفاده از سلفون های نازک در صنایع مختلف هستیم. سلفون های نازک بیشتر از هر چیزی در بسته بندی و محافظت از مواد غذایی بکار می روند به ویژه زمانی که قصد پوشاندن و محافظت از مواد غذایی تازه را داشته باشیم.

کاور یا روکش سلفون به دلیل ساختار مولکولی خود خاصیت ارتجاعی دارد. سلفون در دسته پلیمرها جای دارد. یک مولکول سلفون به طرز باورنکردنی طویل است و مثل فنر می ماند. وقتی یک تکه سلفون را باز می کنید تا آن را روی ظرف بکشید مولکول های بلند آن هم باز می شوند و مثل فنر عمل می کنند. در واقع تمایل دارند که به سمت عقب ( دور رول سلفون ) برگردند. این ویژگی می تواند باعث شود تا بتوان سلفون را به لبه ظرف چسباند تا همانجا جمع شود و به آن بچسبد!

سلفون ها بر اساس نوع برند و درصد کشسانی خود می توانند به مرور خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهند. به همین دلیل گاهی روی ظرفی سلفون می کشید و آن را محکم بسته اید اما بعد از یک یا دو روز متوجه می شوید که کمی چروک و شل شده.

دلیل چسبیدن سلفون به ظرف پلاستیکی

اکنون که به راز خاصیت ارتجاعی سلفون پی بردید بیایید علت چسبندگی آن را هم بررسی کنیم. اکثر کاورهای سلفونی نازک به راحتی بار الکتریکی ساکن را به خود جذب می کنند. همانطور که روکش سلفون از رول بیرون کشیده می شود اصطکاک رخ می دهد  باعث جابجایی الکترون ها در یک نقطه از سلفون می شود و به آن بار منفی می دهد. سطحی که الکترون هایش را از دست می دهد هم بار مثبت خواهد گرفت. از آنجایی که این دو بار مخالف یکدیگر هستید بنابراین پوشش سلفونی روی سطحی که بار مخالفش را دارد می چسبد. این سطح می تواند بشقاب غذا، ظروف پلاستیکی با هر نوع سطح دیگری باشد. در واقع، این نیروی بر هم کنش الکترون هاست که باعث چسبندگی سلفون می شود.

از آنجایی که کاورهای چسبناک عایق خوبی هستند بار الکتریکی که در اثر اصطکاک بوجود می آید برای مدت زمان طولانی باقی می ماند. زمانی که کاور سلفون چسبنده را به دور خودش یا عایق دیگری ( مثلا شیشه) بپیچیم بارهای الکترواستاتیکی مخالف در سطح دیگر بوجود می آید و آن دو به هم می چسبند. دقیقا حالتی که در هنگام پوشاندن سلفون روی ظروف پلاستیکی مشاهده می کنیم.